Sơ đồ chiến thuật 4-5-1 thường được coi là đội hình phòng thủ, nhưng nó cũng có thể được sử dụng như đội hình phản công.
Đội hình 4-5-1 bắt nguồn từ đội hình 4-3-3 và 4-2-4 truyền thống. Sự khác biệt là đội hình 4-5-1 thúc đẩy một hàng tiền vệ cân bằng hơn. Cùng tin thể thao tìm hiểu về đội hình thú vị này trong bài viết phân tích dưới đây.
Nội Dung
Cách chơi đội hình 4-5-1
Sơ đồ đội hình 4-5-1 cực kì phổ biến trong bóng đá
Sơ đồ đội hình 4-5-1 có năm tiền vệ có vai trò giữ bóng và giành bóng ở trung lộ. Thêm một người ở giữa sẽ mang lại sự ổn định hơn cho hàng tiền vệ. Đội hình này đôi khi có hai tiền vệ phòng ngự hoặc hai tiền vệ tấn công.
Sơ đồ chiến thuật 4-5-1 có nhiều biến thể.
- 4-5-1 Flat: Đây là biến thể cân bằng nhất. Có ba tiền vệ trung tâm và hai tiền vệ cánh. Điều này mang lại một hàng tiền vệ nhỏ gọn hơn. Đội hình này thường được áp dụng khi đội đối phương không tập trung đông ở hàng tiền vệ.
- 4-5-1 tấn công: Đây là biến thể tấn công trong đó ba tiền vệ trung tâm đóng vai trò khác nhau. Trong sơ đồ 4-5-1 tấn công, thường có một tiền vệ phòng ngự, một tiền vệ trung tâm và một tiền vệ tấn công.
- 4-5-1 phòng thủ: Đây là biến thể phòng ngự trong đó có ít nhất hai tiền vệ phòng ngự với một tiền vệ trung tâm box-to-box.
Điểm mạnh và điểm yếu
Jose Mourinho trong thời gian ở Chelsea FC đã sử dụng đội hình 4-5-1
Dưới đây là những ưu và nhược điểm của sơ đồ chiến thuật 4-5-1
Điểm mạnh
Điểm mạnh chính của sơ đồ chiến thuật 4-5-1 là có một hàng tiền vệ đông đúc trải dài khắp sân. Điều này cho phép lối chơi trải rộng trên toàn bộ chiều rộng của sân. Điều này mang lại cho đội nhiều lựa chọn chuyền bóng hơn, đặc biệt nếu chiến thuật là chơi song song.
Thay vì chỉ phát huy lối chơi kiểm soát bóng, năm tiền vệ này cung cấp nhiều phương án tấn công.
Điểm yếu
Điểm yếu của đội hình này là tiền đạo đơn độc không có nhiều phương án chuyền bóng nếu đối phương chơi cao. Điều này có nghĩa là tiền đạo sẽ phải chèn ép hàng phòng ngự của đội đối phương.
Có những lúc tiền đạo đơn độc sẽ không có sự hỗ trợ sau khi nhận bóng, đặc biệt là trong sơ đồ 4-5-1 cân bằng. Tuy nhiên, nếu tiền đạo giỏi cầm bóng hoặc che chắn bóng khỏi đối phương thì sẽ có đủ thời gian để tìm kiếm sự hỗ trợ.
Phong cách chơi của sơ đồ chiến thuật 4-5-1
Sơ đồ chiến thuật 4-5-1 có nhiều kiểu di chuyển chuyền bóng đa dạng trong các đợt tấn công. Bạn có thể chuyền từ hậu vệ sang tiền vệ cánh, với tiền vệ tấn công hỗ trợ hoặc cho tiền đạo đơn độc. Bạn thậm chí có thể chuyền từ hậu vệ sang tiền vệ, người có thể tìm kiếm một cầu thủ chạy cánh để hỗ trợ.
Mục tiêu cuối cùng của việc tấn công trong sơ đồ 4-5-1 là tạo cơ hội từ tuyến giữa về phía tiền đạo. Mục đích là tạo ra các phương án tấn công nhanh chóng. Trái ngược với việc có các cầu thủ chạy cánh trong đội hình 4-3-3, đội hình 4-5-1 có các cầu thủ chạy cánh chơi ở tuyến dưới. Các tiền đạo thường là mục tiêu trong tình huống này.
Những huấn luyện viên thành công sử dụng đội hình 4-5-1
Sơ đồ chiến thuật 4-5-1 được nhiều HLV tin tưởng lựa chọn
Jose Mourinho là HLV chủ chốt sử dụng đội hình 4-5-1 trong thời kỳ hoàng kim của ông ở Chelsea FC. Ông có Claude Makelele ở vị trí tiền vệ neo, người thường xuyên quấy rối và kèm theo cầu thủ. Điều này cho phép các tiền vệ box-to-box như Frank Lampard có nhiều cơ hội để tiến lên phía trước. Nó cũng cho phép các cầu thủ chạy cánh tài năng như Joe Cole và Arjen Robben tiến xa hơn trong các pha phản công.
Carlo Ancelotti đã sử dụng Arjen Robben và Franck Ribery, hai cầu thủ chạy cánh tài năng của ông, trong đội hình 4-5-1 trong thời gian ông ở Bayern Munich. Dù hình thức thi đấu giống sơ đồ 4-3-3 nhưng Ancelotti luôn bắt đầu trận đấu với sơ đồ 4-5-1.
Joachim Low của Đức đã áp dụng chiến thuật 4-5-1 nhỏ gọn trong chiến thắng World Cup 2014. Ông có 3 tiền vệ trung tâm và 2 tiền vệ phòng ngự, điều này thật bất thường trong thời gian đó. Hai trong số các tiền vệ trung tâm, Mesut Özil và Thomas Müller, có khoảng trống để tấn công ở vị trí tiền vệ cánh trong các pha phản công trong khi Toni Kroos liên tục hỗ trợ tiền đạo Miroslav Klose ở tuyến trên.
Sơ đồ chiến thuật 4-5-1 thường được coi là đội hình phòng thủ và phản công. Với năm tiền vệ bao trùm các khu vực rộng hơn của sân, đội đối phương sẽ có ít cơ hội vượt qua hàng tiền vệ hơn.
Tuy nhiên, với chiến thuật bóng đá liên tục thay đổi, hiếm khi thấy sơ đồ 4-5-1 được triển khai theo kiểu truyền thống. Hầu hết các đội đều chọn sơ đồ 4-3-3, trong đó các cầu thủ chạy cánh chơi cao hơn. Các đội hình tương tự khác được các vị HLV áp dụng ngày nay là 4-2-3-1 và 4-4-1-1. Những đội hình này triển khai các tiền vệ ở các phần khác nhau của sân.
Sơ đồ chiến thuật 4-5-1 có thể được triển khai như thế nào tùy thuộc vào các cầu thủ chạy cánh và đội hình đối phương. Nếu đội đối phương chơi với đội hình 4-3-3, tốt nhất nên giữ sơ đồ 4-5-1 đó vì các tiền vệ cánh cao hơn trên sân cho phép phản công nhanh hơn, giúp giảm thời gian cho các tiền vệ lùi về.
